„Neke stvari“ čovjek uvidi tek kad se udalji i sagleda perspektivu onakvu kakva je, pa kud puklo.
1992 – 2009 ovo je zastrašujuće.
Ja da sam se rodio bilo gdje drugo, znao bi na čemu sam, ako ništa. Ovako, “beskraj neznanja”, nadvijen iznad diplomatskih krugova, iznad “bivše” “socijalističke” “bivše” “federativne” “bivše” “republike” “bivše” “Jugoslavije”.
Vidim ne zna se, šta će se, kako na “individualnom”, tako i na “jaranskom”, kako na “porodičnom” tako i na “familijarnom”, kako na “mahalskom” tako i na “opštinskom”, kako na “kantonalnom” tako i na “entitetskom”, kako na “entitetskom” tako i na “državnom”, kako na “državnom” tako i na “regionalnom” “planu”.
To da treba da se međusobno ubijamo to bi po pravilu trebalo da “nećemo”, ali sve mi nekako govori kako “hoćemo”. To da “volimo” “mir” bi po pravilu trebalo da “hoćemo” ali sve mi nekako govori da “nećemo” ili bar “ne znamo” šta “oni” drugi “mi” hoće. To da “hoćemo” da “radimo” i od “svog” “rada” živimo bi trebalo da je “normalno”, međutim sve mi se čini da “mi” “hoćemo” da ne radimo i da od tuđeg rada živimo. To da treba da se deminiramo je meni “pametna” stvar, a to da možemo “misliti” da ako minska polja postavimo u vlastiti komšiluk da se “nas” ta minska polja više ne tiču je meni “identično” kolektivnom samoubistvu na duge staze. Još pride prizivamo “turiste” da dođu da uživaju u “našim” minskim poljima.
Meni se čini da bi trebalo da imamo pravila koja bi trebalo da “nam” olakšaju život. Međutim ovo koliko ja vidim pravila koja postoje su svačija jedino nisu “naša” tako da ako nisu “naša”, valjda nema smisla da ih “slijedimo” i “štujemo” jer se ne tiču olakšanja “našeg” života. Možda je važnije od tog “imanja” “pravila” to da ih se čovjek “pridržava” i da se “identifikuje” s njima. Ali pošto ih “mi” nemamo, nema potrebe ni da ih “slijedimo”.
Valjda je uredu da živimo tako što “toleriramo” “drugačijost” “drugih” “ljudi”, jer je više nego očigledno da u kući, mahali, haustoru, opštini, gradu, kantonu, entitetu, državi, regionu, kontinentu, kugli zemaljskoj a evo ljudi istražuju izgleda i u svemiru, nismo sami.
Međutim bilo bi lijepo kad bi umjesto “tolerirali”, “voljeli”, meni to izgleda sasvim uredu. Ali na drugoj strani ne može čovjek baš sve i svakog “voljeti”. Uostalom šta “mi” “znamo” o glagolu „voljeti“. To automatski ne mora da znači da je nužno mrziti kako bi prvo u kući pa u mahali pa u haustoru, općini, gradu, kantonu, entitetu, državi, regionu, kontinentu, kugli zemaljskoj a možda i šire, pokazali tko je glavni.
To da “hoćemo” da “učimo” od “drugih” i da smo “otvoreni” da “pomognemo” “drugim” da nauče ono što “mi” “znamo”, meni je sasvim uredu, a ovo kako se meni “čini” izgleda da samo pojedini imaju privilegiju da uče znanje. Većina stvari koje “mi” “naučimo” ili je neupotrebljiva ili je neko drugi već “iskoristio” “priliku” i pokupio kajmak. E sad prošlo je godina i godina kako su drugi “kupili” taj kajmak, otišli na mjesec, obilježili plac na južnom i na sjevernom polu, mislim, mene nebi začudilo kad bi nam javili da su “izgradili” mjesec i da će uskoro preseliti tako da nama i ostaloj bjelosvjetskoj fukari neće više trebati viza.
Na koncu konaca mi se čini “pametnim” da što je brže moguće na sve načine “vratimo” kompletnu “intelektualnu” dijasporu u “svoju” “domovinu” kako bi se ostatak “nas” okoristio o “njihovo” “znanje”, “iskustvo” i “upućenost”.
Razlika između “dostojanstvenog čovjeka” i čovjeka kojem je “dostojanstvo” uskraćeno proporcionalna je nivou međusobnog uvažavanja ta dva čovjeka. Samo dostojanstvo omogućava lakši odnos među ova dva čovjeka tako da bi bilo pošteno da kažemo: “Dostojanstvo drugog mi je važno kao i moje vlastito”. Ja, da se ne lažemo ne mislim da je “nama” danas ovakva jedna postavka stvari “poznata”.
Meni je uredu da “pomognem” onom kome sam potreban i meni je sasvim uredu da mi neko drugi ko mi je potreban “pomogne”, međutim sve mi se više čini da niti sam ja kome potreban niti meni neko treba za bilo kakvu pomoć ali to valjda dolazi od toga da ja “gledam samo svoju korist” i “tuđu nesreću” pa se prema toj “nesreći” “mjeri” moj uspjeh.
To je koncept koji najviše liči na formulu „organizirani ljudi čine sve da neorganizirane ljude drže neorganiziranim, slijepim, glupim, usitnjenim, zaračenim, jadnim i da oni (organizirani ljudi) stalno pokušavaju da kolektivno pomognu neorganiziranim kolektivima a oni eto nikako da shvate kako da prestanu da se kolektivno neorganiziraju“.
Valjda su to „neke stvari“ koje bi trebalo da se “podrazumijevaju”, samo, “kod nas” se ništa ne podrazumijeva i dok god je tako, umjesto da kad otkrijemo drugačijost, u istoj vidimo sebe očima drugačijosti sa kojom ćemo se “družiti” i koja će nas voljeti jer smo za nju drugačiji, “mi” ćemo da mrzimo prvog do “nas”, u “redu” za humanitarnu pomoć.
[~] 